Barış eli havada kalmasın
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Azerbaycan’ın Karabağ’daki ayrılıkçı teröristlere yönelik operasyonunun ardından Nahçıvan’a gitti. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in daveti üzerine günübirlik çalışma ziyarette gündem operasyondu. Resmi törenle karşılanan Erdoğan, havalimanından Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Yüksek Meclisi’ne, Aliyev ile aynı araçla geçti. Tören sonunda iki lider, baş başa bir görüştü. Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Yüksek Meclisi’nde gerçekleşen görüşme yaklaşık 1 saat sürdü.
Görüşmede, Türkiye-Azerbaycan ikili ilişkileri, Karabağ’daki son gelişmeler başta olmak üzere güncel, bölgesel ve küresel meselelerin ele alındı. Görüşmenin ardından açıklama yapan Erdoğan, son günlerde bölgede kritik gelişmelerin yaşandığına vurgu yaptı. Azerbaycan’ın İkinci Karabağ Savaşı’nın ardından geçen üç yıla yakın süre boyunca defaatle dile getirdiği meşru ve haklı endişelerine gereken karşılığı maalesef bulamadığını söyleyen Erdoğan, Azerbaycan’ın kendi egemen topraklarında bir antiterör operasyonu gerçekleştirmek durumunda kaldığını belirtti.
“Operasyonun son derece kısa bir süre içerisinde sivillerin haklarına azami hassasiyet gösterilerek başarıyla tamamlanması bizler için iftihar vesilesi olmuştur” ifadelerini kullanan Erdoğan, operasyon sırasında şehit olanlara Allah’tan rahmet, yakınlarına başsağlığı diledi. “Nahçıvan’ın mümtaz şairi Mehmet Akif’in, yol ve dava arkadaşı merhum Hüseyin Cavit’in bir asır önce yaptığı şu duasının kabul olduğunu görmenin bahtiyarlığını yaşadık” diyen Erdoğan, şöyle devam etti:
“Her beladan esirge yurdumuzu, kamuran eyle şanlı ordumuzu. Muzaffer Azerbaycan ordusunu gerek tarihi başarısı gerekse sivillere yönelik sergilediği insani tavrı dolayısıyla canıgönülden tebrik ediyorum. Azerbaycanlı kardeşlerimiz, Türk milletinin adalet ve merhametini bir kez daha tüm dünyaya göstermişlerdir. Son zaferle birlikte bölgede kapsamlı bir normalleşme için yeni fırsat pencereleri açılmıştır.”
“Bu fırsatın değerlendirilmesi gerektiğine inanıyorum. Ermenistan’ın kendisine uzatılan barış elini tutmasını ve artık samimi adımlar atmasını bekliyoruz. Her zaman vurguladığım gibi barışın kaybedeni olmaz. Bölgemizde barış, huzur ve refahın tesisi halklarımıza olan borcumuzdur. Biz bu borcu ifa etmek noktasında kararlıyız, samimiyiz. Temennimiz, muhataplarımızın da aynı samimiyeti göstermesidir.”
Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, Cumhurbaşkanı Erdoğan’la düzenlediği ortak basın toplantısında konuştu. Iğdır-Nahçıvan Doğal Gaz Hattı’nın iki ülke ilişkilerine yeni ivme kazandıracağını, Nahçıvan’ın enerji güvenliğini daha büyük ölçekte sağlayacağını belirten Aliyev, “Nahçıvan yeşil enerji bölgesine dönüşecek. Burada hem güneş, hem rüzgar hem de su elektrik santrallerinin inşası için büyük potansiyel var. Gelecekte Nahçıvan’dan Türkiye’ye en az 1000 megavat yeşil enerji ihracı mümkün olacaktır” dedi. Azerbaycan’ın Karabağ’da gerçekleştirdiği antiterör operasyonuna da değinen Aliyev, “Üç yıl önce 2. Karabağ Savaşı’nda işgale son vermiştik, 5 günde ise egemenliğimizi tam sağladık. 24 saatten az süren antiterör operasyonunda ise Azerbaycan arazilerinde yasa dışı konuşlandırılan Ermenistan ordusu teslim oldu, şartlarımızı kabul etti ve Azerbaycan egemenliğini tam sağladı” dedi. Aliyev, Karabağ’daki Ermeni ahaliye yakıt, gıda ve ilaç gibi insani yardım gönderdiklerini bildirerek, “Karabağ’da yaşayan insanlar etnik kimliğine bakılmaksızın Azerbaycan vatandaşıdır. Onların güvenliği ve hakları Azerbaycan devletince sağlanacaktır” diye konuştu. Aliyev, 2. Karabağ Savaşı’nda Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türk halkının Azerbaycan’a gösterdiği siyasi ve manevi desteği hiçbir zaman unutmayacaklarını da vurguladı. Aliyev, iki ülke arasındaki ticari ilişkilere yönelik, “Ticaret hacmimiz 6 milyar dolardan fazladır. Bu yıl yüzde 40 arttı. 15 milyar dolar hedeflemiştik. Yakın gelecekte buna da ulaşacağız” bilgisini paylaştı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Aliyev, Iğdır-Nahçıvan Doğal Gaz Boru Hattı’nın temelini attı. Projeyle ilgili de konuşan Erdoğan, şunları kaydetti: “Bölgesel ulaştırma hatlarının tesisiyle birlikte bu potansiyeli tam manasıyla hayata geçirme imkanına kavuşacağız. Hazar geçişli uluslararası doğu batı orta koridorun önemi koronavirüs salgını ve bölgemizde yaşanan savaşlar neticesinde çok daha iyi anlaşılmıştır. Bu vesileyle Iğdır-Nahçıvan Doğal Gaz Boru Hattı Projesi Azerbaycan’la enerji alanındaki ortaklığımızı daha da derinleştireceği gibi Avrupa’nın enerji arz güvenliğine de katkı sağlayacaktır. Kars-Nahçıvan Demir Yolu projesinin yanı sıra toplu konut ve elektrik enerjisiyle ilgili alan anlaşmalar az önce imzalandı. Böylece ulaştırma, lojistik ve enerji alanlarındaki ilişkilerimizi geliştirme irademizi tekrar ortaya koyduk.”
Türkiye ve Azerbaycan arasında çeşitli alanlarda 3 anlaşma imzalandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, baş başa görüşmenin ardından “Kars-Nahçıvan Demiryolu Projesi’ne İlişkin Niyet Protokolü”nü imzaladı. Ayrıca Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki ile Azerbaycan Şehir Planlama ve Mimari Devlet Komitesi Başkanı Anar Guliyev, “Kahramanmaraş İlinde Konut Binaları, İlkokul, Anaokulu, Kültür Merkezi İnşaatına İlişkin İşbirliği Anlaşması”na imza attı. Enerji bakanlıkları arasında da elektrik enerjisiyle ilgili mevcut iş birliğinin devamını içeren metin imzalandı.
Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, yağmurlu havada Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı şemsiyeyle karşıladı. Uçaktan inen Erdoğan, “Kardeşim bizim oralar yanıyor senin buralar rahmet” diyerek Aliyev’le tokalaştı. Aliyev de “Yeni yağmaya başladı” diye cevap verdi.
